Afyonkarahisar, Türkiye’nin afetlere hazırlık anlayışını dönüştüren öncü bir çalışmaya ev sahipliği yapıyor. Kent ve İnsan Derneği koordinasyonunda, Avrupa Birliği finansmanı ve UNDP desteğiyle yürütülen “farkıMda mısın?” projesi; Afyonkarahisar Valiliği, Afyon Kocatepe Üniversitesi, AFAD ve belediye iş birliğiyle engelli bireyleri afetlere karşı bilinçlendiriyor ve onları afet yönetiminin aktif paydaşları haline getiriyor.
Proje 2 Ocak 2025’te başladığından bu yana geçen ilk altı ayda, 159 engelli birey, 145 refakatçi ve 154 AFAD gönüllüsü temel afet farkındalık eğitimlerinden geçti. Katılımcıların %90’ı daha önce hiçbir afet eğitimi almadıklarını belirtti. Eğitimler; deprem anında yapılması gerekenler, ilk yardım, yangın söndürme ve çadır kurulumu gibi uygulamalı konuları kapsıyor.
Eğitimlerde erişilebilirlik ön planda tutuldu: işitme engelliler için işaret dili desteği, görme engelliler için betimlemeler, erişilebilir materyaller ve ulaşılabilir web sayfası sağlandı. Katılımcılar hem kaygılarını dile getirme hem de çözüm önerileri sunma fırsatı buldu; örneğin ortopedik engelli katılımcılar ev güvenliğiyle ilgili endişelerini paylaştı, işitme engelliler hastanelerde işaret dili tercümanlığı talep etti.
Projenin somut çıktılarından biri, engelli bireylerin afet anında yalnızca korunması gereken pasif kişiler olmadığını, doğru yönlendirme ile AFAD gönüllüsü “Can Dost” olarak aktif görev alabileceklerini göstermesi oldu. Proje kapsamında ayrıca 45 belediye başkanı, 211 köy muhtarı ve 181 mahalle muhtarı afet farkındalığı eğitimlerine dâhil edildi ve toplumsal dayanışma güçlendirildi.
Sivil katılımı artırmak amacıyla engelli bireyler ve refakatçileri TBMM, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nı ziyaret ederek taleplerini doğrudan yetkililere iletti. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Göktaş Özdemir ile de görüşmeler gerçekleştirildi; milletvekilleriyle yapılan temaslarda ise sorunların meclis gündemine taşınması için destek sözü alındı.
Proje, 7 kişilik Yürütme Kurulu, 3 kişilik İzleme Kurulu ve 6 kişilik İstişare Kurulu ile akademik katkılardan faydalanıyor. Afyonkarahisar Valiliği ve Afyon Kocatepe Üniversitesi ile yapılan protokoller projeyi kurumsal olarak güçlendiriyor.
Önümüzdeki altı ay için hedefler arasında engelli envanteri ve haritalandırma çalışmalarının tamamlanması, kurtarma tatbikatları, 6 Şubat 2023 depremi yaşamış 5 ilin ziyaret edilmesi ve uluslararası bir kongre düzenlenmesi bulunuyor. Ayrıca 81 ilin valiliklerine ve AFAD müdürlüklerine gönderilecek “Tavsiye Mektubu” ile projenin ulusal ölçekte yaygınlaştırılması hedefleniyor.
Kent ve İnsan Derneği Başkanı ve Proje Koordinatörü Şerife Aksoy Ünal, projenin artık “ilimizin projesi” haline geldiğini belirterek:
“Engelli bireylerimizi afetlere karşı sadece daha dirençli hale getirmiyoruz; onları kapsayıcı bir toplumun aktif parçaları haline getiriyoruz.”
Proje, engellilerin afet hazırlık süreçlerine dâhil edilmesinin hem insan hakları hem de toplumsal direnç açısından hayati olduğunu kanıtlayan bir model olarak Türkiye’ye örnek olmayı amaçlıyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: